Yetenekli ve Deneyimli

Gözümüz gibi baktığımız çocuklarımızın eğitimleri, sosyal ve fiziki gelişimleri bizim için her şeyden önemlidir. Her ebeveyn çocukları için en iyi şekilde bir hayat tasarlamak ister. Peki çocukları diğer çocuklardan farklıysa ve normal eğitimin dışında bir eğitim alması gerekiyorsa neler yapılmalı? Çocuğunuzun özel yetenekli olduğunu nasıl anlarız? Ya da çoğunuzun özel yetenekli olduğunu fark etmemenin ne gibi sonuçları olur, gibi pek çok konu ebeveynlerin kafasını karıştırmakta. Öncelikle üstün yetenekli bu çocukları, diğer çocuklardan ayıran özellikleri nelerdir bakalım. Bu çocuklar; yaşıtlarından çok farklıdır, en başta kendi yaş grubu ile kıyaslandığında farklı düşünür ve lider olmak isterler, en önemli özellikleri ise öğrenme hızlarıdır. Ebeveynlerin bu özellikleri bilmeleri, çocukları üstün yetenekli ise onu keşfedebilmeleri için önemlidir. Bu çocukların fark edilmemesi, üstün yeteneklerinin körelmesi anlamına gelir. Aile bu tarz durumlarda test yaptırmaya yönelebilir. Bu tarz testler eğitimli psikologlar tarafından yapılmalıdır.

Bu çocukları fark etmeye çalışırken bilinmesi gerekenler arasında bazı özellikleri vardır. Fiziksel özellikleri; yaşıtlarından daha sağlıklı olduğu, boy ve ağırlık olarak daha hızlı geliştikleri, erken yürüyüp erken konuştukları düşünülmektedir. Zihinsel olarak; çabuk ve kolay öğrenme yetenekleri sayesinde akademik bilgileri yaşıtlarından hep daha öndedir, meraklı, uyanık, pratik, mantıklıdırlar. Duygusal olarak; duyguları ve empati güçleri, konsantrasyonları kuvvetlidir, duygu yoğunluğu sayesinde sanat derslerinde rahatça başarılı olabilirler. Sosyal olarak ise; kolay arkadaşlık kurar ve girdikleri ortamın liderliğini üstlenirler, yaş olarak kendinden büyüklerle iyi anlaşır, yeni durumlara kolayca adapte olurlar. Yalnız her üstün zekâlı çocuğun aynı özelliklere sahip olacağı söylenemez farklı özellikler de taşıyabilmeleri olasıdır. Her özel yetenekli çocuğun kendine has yetenekleri vardır.

Olumlu özellikleri; öğrenme süratleri oldukça hızlıdır, çabuk öğrenirler, merakları üst seviyededir, çok soru sorarlar, yaşıtlarına göre farklı konulara ilgi duyarlar. Rahat gözlem yaparlar, matematiksel düşünme becerileri gelişmiştir, istenen şeyleri çabucak kavrarlar, seviyelerinin üzerinde kitapları okur anlarlar, lider olma istekleri vardır, yeni kelimeleri sıklıkla kullanırlar.

Olumsuz yönleri; devamlı ve basit işlerden çabuk sıkılırlar, lider olmak istedikleri ortamlarda otorite kullanabilirler, dikkatleri oldukça fazla olduğu halde hayallere dalıp uzaklaşabilirler, işleri kendi bildikleri gibi yapmak isterler, uygun olmayan ortamlarda tartışma isteği duyabilirler, karşısındakinin fikrini önemsemeyebilirler.

Üstün yetenekli çocukların ailelerinin sorunları; ailelerin en büyük problemleri arasında öncelikle durumu fark edememek ve çocuğun gerekli eğitimi alamaması korkusu vardır, aile bu tarz çocukların özelliklerini bilirse çocuğun durumunu daha rahat fark edecek ve çocuğuna zekâsına uygun gerekli eğitimi alması için yardımcı olacaktır. Bu eğitim süreci ise aileler için zorlu bir dönemdir, çünkü üstün zekâlı çocuklar diğer çocukların içinden kolayca sıyrılırlar, daha fazla soru sorarlar ve bilgiye açtırlar. Kolayca her şeyi öğrendikleri için sınıf atlaması söz konusu olabilir. Bu tarz çocukların gelişim göstermesinde öğretmenlerine de çok önemli görevler düşmektedir, eğer çocuk okulda gerekli eğitimi almazsa, yeteneklerini, geliştiremez. Bu yüzden ailelerin okul seçimi büyük önem taşımaktadır. Okul seçiminden sonra da özel yetenekli çocukların eğitiminde aile-okul-rehberlik servisi iletişimde olmalıdırlar. Bu tarz çocukların gözleminde rehberlik servisine de çok iş düşmektedir. Çocuklar sadece okulda değil ev hayatlarında da ailelerine çok soru sorarlar, ailelerin dikkatle ve sabırla cevap vermeleri önemlidir, çocuklarını yaratıcılık konusunda motive edip teşvik etmelidirler.